وقتی به یک “گیمر” فکر میکنید، احتمالاً به فکر یک زن 65 ساله نیستید که بعدازظهر خود را صرف بازی با کنسول Wii میکند. اما دوباره فکر کنید – تخمین زده میشود که 21 درصد از افرادی که بازیهای ویدیویی میکنند، بالای 50 سال سن دارند. علاوه بر این، مشخص شده است که انجام این بازیها برای سلامتی آنان مزایای بسیار چشمگیری خواهد داشت.
در اینجا برخی از مزایای اجتماعی، شناختی و فیزیکی که بازیهای ویدیویی و واقعیت مجازی(VR) برای سالمندان به همراه دارد، آورده شده است.
بهزیستی عاطفی بهتر
پیاده روی، ملاقات با دوستان برای ناهار یا دیدن یک فیلم یا انجام هر کاری که از آن لذت می برید، سلامت عاطفی را بهبود میبخشد. بنابراین جای تعجب نیست که بسیاری از سالمندانی که از بازیهای ویدیویی لذت میبرند، روحیه بهتری دارند.
مطالعهای که روی 140 سالمند بالای 63 سال به این نتیجه رسید که هم افرادی که گهگاه و هم آنان که به صورت مرتب و روزانه بازی میکنند، رفاه، عملکرد اجتماعی و سلامت بیشتری را نسبت به افرادی که بازی نمیکنند، گزارش کردند. علاوه بر این، آنها میزان افسردگی را در میان افرادی که بازیهای ویدیویی انجام میدهند، بسیار پایینتر از کسانی که بازی نمیکنند، گزارش کردند.
تعادل بهبود یافته
بازیهای ویدیویی میتوانند مزایای فیزیکی را نیز به خصوص برای سالمندان به ارمغان بیاورند. بازیهای خاصی که نیاز به تعامل فیزیکی دارند، مانند Wii Sports و عناوین مشابه، میتوانند به سالمندان کمک کنند تا تعادل، هماهنگی و رفلکسها را به دلیل تصمیمگیری سریع و اقدامات مورد نیاز برای بازی بهبود بخشند. برخی از سالمندان حتی سرعت راه رفتن سریعتری را در نتیجه بازیهای ویدیویی گزارش کردهاند.
ممکن است در ابتدا واضح نباشد، اما بهبود مهارتهای شناختی میتواند به بهبود تعادل و راه رفتن منجر شود. همچنین در حالی که بازیهای ویدئویی تناسب اندام مانند Nintendo Wii و حتی جدیدتر Nintendo Switch انقلابی در ورزش برای سالمندان ایجاد کردهاند، واقعیت مجازی (VR) در حال حاضر بر فیزیوتراپی نیز اثر گذاشته است. حتی برنامههای جدید قدم زدن در یک منظره نمایش داده شده بر روی صفحه تلویزیون، نتایج قابل توجهی را نشان میدهد.
مطالعهای روی سالمندانی که از فناوری واقعیت مجازی استفاده میکردند، کاهش ۴۲ درصدی در زمین خوردن سالمندان را پس از تمرین با تردمیل همراه با واقعیت مجازی نشان داد. VR پاهای شرکتکنندگان را روی صفحهای در جلوی تردمیل نمایش داد. سپس موانع زندگی واقعی را ارائه کرد که شرکتکننده باید به عنوان بخشی از تمرین برای افزایش تعادل و قدرت از آنها عبور میکرد.
بهبود توانایی شناختی
بازیهای ویدیویی این پتانسیل را دارند که نه تنها از نظر احساسی و جسمی، بلکه از نظر شناختی نیز موجب بهبود فرد سالمند شوند. در واقع، یک مطالعه در دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، بهبود قابل توجهی در توانایی شناختی افراد نشان داد و به طور موثر علائم پیری را در سالمندانی که بازیهای ویدیویی سه بعدی انجام میدادند، معکوس کرد.
انجام بازیهای ویدیویی حافظه ، به ویژه حافظه کوتاه مدت را تمرین میدهد. حتی گاهی اوقات بازی کردن میتواند به سالمندان کمک کند چیزهایی مانند نام، آدرس، شماره تلفن، تاریخ و زمانها را بهتر به خاطر بسپارند. آنها همچنین بازیکنان را وادار میکنند تا به سرعت بین کارهای مختلف جابجا شوند، که میتواند منجر به افزایش انعطاف پذیری ذهنی و توانایی انجام چند کار برای سالمندان شود.
علاوه بر این، VR ابزاری موثر برای آرامش، کمک به پیشگیری از زوال عقل، و افزایش ارتباطات اجتماعی و همچنین ایجاد سرگرمی بیشتر برای سالمندانی است که به انگیزه نیاز دارند.
کاهش خطر ابتلا به آلزایمر
طبق برآوردها حدود 1 میلیون سالمند از آلزایمر در ایران رنج میبرند، به همین علت روشهای درمانی به شدت مورد بررسی قرار گرفته و ارزش بالایی دارند. به طور شگفت انگیزی، تحقیقات اخیر حتی ارتباط بین بازیهای ویدیویی و کاهش خطر ابتلا به آلزایمر را نشان داده است.
این مطالعه به بررسی ارتباط بین بازی و رشد بافت در نواحی مختلف مغز – به ویژه هیپوکامپ، ناحیهای مرتبط با حافظه و پیشرفت آلزایمر – پرداخت. این مطالعه سه گروه از سالمندان 55 تا 75 ساله را با فعالیتهای مختلف بررسی کرد: گروه 1 بازی ویدیویی Super Mario 64 را به طور منظم انجام میداد. گروه 2 دورههای پیانو دیجیتال را گذراند و گروه 3 هیچ فعالیت جدیدی در طول مدت مطالعه انجام ندادند.
نتایج نشان داد که ماده خاکستری هیپوکامپ در گروه بازی در مقایسه با گروههای پیانو و غیرفعال به طور قابل توجهی افزایش یافته است انجام بازیهای ویدیویی به سالمندان کمک میکند تا مغز خود را ورزش دهند و عوامل خطر آلزایمر را کاهش دهند، به گونهای که حتی یادگیری نواختن پیانو نیز نمیتواند چنین اثری داشته باشد.
همه مزایا – به علاوه سرگرمی
کیتی، مدیر غنیسازی زندگی در دهکده نگهداری از سالمندان Senior Residence در میسولا، مونتانا که ساکنان آن اغلب Wii Bowling بازی میکنند، میگوید:” سالمندان فکر میکنند این بازی سرگرم کننده است.”
بخشی از لذت آنها از این واقعیت ناشی میشود که بازی رقابتی نیست – فقط سرگرمی عالی برای بازیکنان است. کتی میگوید: «ما همه را تشویق میکنیم که همدیگر را تشویق کنند. این به همه سالمندان کمک میکند تا بیشتر سرگرم شوند».