پیشگیری از آلزایمر امکان پذیر است؟
از آنجایی که علت دقیق بیماری آلزایمر هنوز ناشناخته است، هیچ راه قطعی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. اما یک سبک زندگی سالم میتواند به کاهش خطر کمک کند. محققان در سراسر جهان در حال بررسی چگونگی پیشگیری از آلزایمر هستند. در حالی که پیشگیری از آلزایمر در حال حاضر پاسخ قطعی ندارد، تحقیقات نشان داده است که میتوان برای کاهش خطر ابتلا به آن اقداماتی را در نظر گرفت.
چه چیزی باعث آلزایمر میشود؟
متخصصان معتقدند که آلزایمر، مانند سایر بیماریهای مزمن رایج، احتمالاً در نتیجه تعاملات پیچیده بین عوامل متعدد از جمله سن، ژنتیک، محیط، شیوه زندگی و شرایط پزشکی همزمان ایجاد میشود. اگرچه برخی از عوامل خطر – مانند سن یا ژن – را نمیتوان تغییر داد، سایر عوامل خطر – مانند فشار خون بالا و ورزش نکردن – معمولاً برای کمک به کاهش خطر میتوان تغییر داد. اگرچه محققان در حال انجام پژوهش های بیشتر هستند، شواهد قوی وجود دارد که نشان میدهد افراد میتوانند با ایجاد تغییرات کلیدی در شیوه زندگی، از جمله شرکت در فعالیتهای منظم و حفظ سلامت قلب، خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهند.
ارتباط قلب با مغز
بیماریهای مرتبط با افزایش خطرات بیماریهای قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا میتوانند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهند. برخی از مطالعات کالبد شکافی نشان میدهد که 80 درصد از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر به بیماری قلبی عروقی نیز مبتلا هستند. بنابراین انجام چکاپهای منظم به منظور تشخیص زودتر و کنترل بیماریهای ذکر شده بسیار مهم است و میتواند در کنترل بیماری آلزایمر نقش مهمی ایفا کند.
ورزش و رژیم غذایی
ورزش و تغذیه سالم ممکن است بتواند به پیشگیری از آلزایمر کمک کند. ورزش منظم یک استراتژی مفید برای کاهش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل عروقی است. ورزش میتواند با افزایش جریان خون و اکسیژن در مغز به طور مستقیم به سلولهای مغز کمک کند.
شواهد فعلی نشان میدهد که تغذیه سالم برای حفظ سلامت قلب و مغز مفید است. تغذیه سالم برای قلب شامل محدود کردن مصرف قند و چربیهای اشباع شده و مصرف مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات است. در ادامه دو رژیم غذایی که مورد تأیید متخصصان است آورده شده:
- رژیم DASH که بر سبزیجات، میوهها، لبنیات بدون چربی یا کم چرب، غلات کامل، ماهی، مرغ، لوبیا، دانهها، آجیل و روغنهای گیاهی تاکید دارد. رژیم DASH سدیم، شیرینیها، نوشیدنیهای شیرین و گوشت قرمز را محدود میکند.
- رژیم غذایی مدیترانه ای شامل گوشت قرمز نسبتاً کمی است. بر غلات، میوهها و سبزیجات، ماهی و صدف، و چربیهای سالم مانند آجیل و روغن زیتون تاکید دارد.
ارتباطات اجتماعی و فعالیتهای فکری
ارتباطات اجتماعی میتواند خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل را کاهش دهد. تعدادی از مطالعات نشان میدهد که حفظ ارتباطات اجتماعی قوی و فعال نگه داشتن ذهن با افزایش سن ممکن است خطر زوال شناختی و آلزایمر را کاهش دهد. دلیل آن ممکن است مکانیسمهای مستقیمی باشد که از طریق آن تحریک اجتماعی و ذهنی باعث تقویت ارتباطات بین سلولهای عصبی در مغز میشود. برای مثال از موارد زیر برای حفظ ارتباطات اجتماعی و انجام فعالیتهای فکری بهره ببرید:
- کتاب خواندن
- یادگیری زبانهای خارجی
- نواختن آلات موسیقی
- داوطلب شدن در فعالیتهای خیریه
- شرکت در ورزشهای گروهی
ضربه به سر
به نظر میرسد ارتباط قوی بین ضربه جدی به سر و خطر آتی زوال عقلی وجود دارد، به خصوص زمانی که آسیب شامل از دست دادن هوشیاری باشد. شما میتوانید با مراقبت بیشتر از سر خود به کاهش خطر آلزایمر کمک کنید مانند اینکه کمربند ایمنی خود را ببندید، هنگام موتورسواری کلاه ایمنی استفاده کنید و هنگام انجام ورزشهای خطرناک کلاه مخصوص داشته باشید.
در نهایت باید بگوییم یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، فعالیت ورزشی منظم، ارتباطات اجتماعی، فعال نگه داشتن مغز، یادگیری چیزهای جدید، عدم مصرف الکل و سیگار، انجام چکاپهای منظم، کنترل و درمان بیماریهای قلبی عروقی میتواند در پیشگیری و کاهش علائم آلزایمر مؤثر باشد.